Ο βήχας στα μωρά και τα νήπια

Ο βήχας είναι το σύμπτωμα που κάνει συχνότερα τους γονείς να ζητήσουν ιατρική βοήθεια για τα παιδιά τους. Τις περισσότερες φορές, ο βήχας μπορεί να αντιμετωπιστεί με μια απλή θεραπεία στο σπίτι, αντί για φάρμακα ή αντιβηχικά. Τι προκαλεί τον βήχα; Όταν οι απολήξεις των νεύρων του λαιμού, της τραχείας ή των πνευμόνων αντιληφθούν έναν ερεθισμό, ένα αντανακλαστικό κάνει τον αέρα να βγαίνει δια της βίας από το στόμα. Ο πιο διαδεδομένος ερεθισμός είναι η βλέννα. Όταν εκκρίνεται πολύ βλέννα – όπως για παράδειγμα στη διάρκεια ενός κρυώματος – το υγρό αυτό συσσωρεύεται στο πίσω μέρος του λαιμού και μπορεί να δημιουργήσει βήχα. Ο βήχας συνδέεται συνήθως με αναπνευστική ασθένεια, όπως το κρυολόγημα, η βρογχίτιδα και η γρίπη, αλλά μπορεί επίσης να προκαλείται και από αλλεργίες, ή την κατάποση ενός ξένου αντικειμένου.

Γιατί ο ήχος του βήχα δεν είναι πάντα ο ίδιος; Τις περισσότερες φορές, ο ήχος του βήχα καθορίζεται από το πού βρίσκεται η λοίμωξη. Για παράδειγμα, ο ήχος του βήχα από έναν ερεθισμό της τραχείας ή των βρόγχων είναι βαθύτερος και πιο τραχύς, από ότι όταν η λοίμωξη βρίσκεται στον λάρυγγα. Τα περισσότερα κοινά κρυολογήματα συνοδεύονται από ένα ξηρό ή υγρό βήχα, ο οποίος μπορεί να διαρκέσει ακόμη και μετά την πάροδο των υπόλοιπων συμπτωμάτων.

Πότε χρειάζεται ο βήχας ιατρική φροντίδα;

Καλέστε τον παιδίατρό σας αμέσως στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• εάν το μωρό σας είναι μικρότερο από τριών μηνών, βήχει και έχει πυρετό 38,3 βαθμούς Κελσίου ή περισσότερο ή δεν έχει σταθερό ρυθμό αναπνοής.

• εάν το μωρό σας έχει πυρετό 38,3 βαθμούς Κελσίου ή περισσότερο που διαρκεί για περισσότερο από 48 ώρες.

• εάν ο βήχας εμποδίζει το παιδί να ανασάνει.

• εάν το παιδί σας ανασαίνει γρήγορα – 40 έως 50 αναπνοές το λεπτό – και “ρουφά” τα πλευρά του σε κάθε αναπνοή.

• εάν ο βήχας είναι επώδυνος, συνεχής και συνοδεύεται από δυνατό ήχο (παρόμοιο με του κοκίτη).

• εάν το παιδί σας βήχει τόσο δυνατά που ακόμη και τα χείλη του γίνονται μπλε ή μελαμψά

• εάν ο βήχας εμφανίζεται ξαφνικά και συνοδεύεται με πυρετό.

• εάν ο βήχας αρχίσει μετά από πνίξιμο με φαγητό ή με άλλο αντικείμενο.

H θεραπεία του βήχα

Με δεδομένο ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο βήχας προκαλείται από ιώσεις, τα αντιβιοτικά συνήθως δεν συστήνονται για τη θεραπεία του. Αφήστε τον να κάνει τον κύκλο του. Μια ίωση μπορεί να διαρκέσει δύο εβδομάδες ή και περισσότερο. Το 2008, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων στις ΗΠΑ εξέδωσε οδηγία για τη δημόσια υγεία με την οποία σύστηνε αυστηρά να μην δίνονται σε νήπια και μικρά παιδιά σκευάσματα για τον βήχα και το κρύωμα χωρίς συνταγή γιατρού. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία ότι τα προϊόντα αυτά είναι αποτελεσματικά στα παιδιά, γι’ αυτό να τα αποφεύγετε εάν δεν σας τα έχει συστήσει ο παιδίατρός σας.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο βήχας θα φύγει, αλλά έως τότε μπορείτε να κάνετε τα παρακάτω για να βοηθήσετε το παιδί σας να αισθάνεται πιο άνετα:

• Δώστε του περισσότερα υγρά έτσι ώστε ο αεραγωγός του να είναι υγρός και το παιδί σας να ενυδατώνεται.

• Βάλτε σε λειτουργία έναν υγραντήρα ή εξαερωτήρα, ιδιαίτερα εάν το σπίτι σας είναι πολύ ξηρό.

• Καθίστε μαζί με το παιδί σας στο μπάνιο, με κλειστή την πόρτα και με το ζεστό νερό να τρέχει από το ντουζ. Οι υδρατμοί μπορεί να χαλαρώσουν και να μειώσουν τον βήχα, ειδικά πριν από τον ύπνο.