Η ώρα του ύπνου του μωρού σας

Όλοι ξέρουμε πόσο σημαντικός είναι ο ύπνος για τα παιδιά. Για τα πρώτα, μάλιστα, χρόνια της ζωής τους, τα περισσότερα μωράκια χρειάζεται να συμπληρώνουν τον νυχτερινό ύπνο με μικρούς υπνάκους κατά τη διάρκεια της ημέρας. Θέλετε να δούμε πόσο διαρκούν και γιατί είναι σημαντικοί; Έχουμε και συμβουλές για να βοηθήσετε το μωρό ή το μικρό παιδάκι σας να κοιμηθεί κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τι είναι ο… υπνάκος

Τους πρώτους μήνες, τα νεογέννητα μωρά κοιμούνται και ξυπνούν κατά διαστήματα (μέρα και νύχτα), σύμφωνα με το πρόγραμμα διατροφής τους. Όσο μεγαλώνουν, ο ύπνος μέσα στη μέρα αρχίζει να μειώνεται με αποτέλεσμα να κοιμούνται κυρίως τη νύχτα.

Παρόλα αυτά, κάποια παιδιά χρειάζονται 1-2 σύντομους υπνάκους για μερικά χρόνια ακόμη, μέχρι να ξεπεράσουν αυτή την ανάγκη. Συμβαίνει πολύ συχνά στην ηλικία των 3 έως 4 ετών, αν και ορισμένα παιδιά μπορεί να συνεχίσουν να κοιμούνται και όταν είναι πιο μεγάλα.

Η σημασία του υπνάκου

Ο ύπνος είναι πάρα πολύ σημαντικός για τα μωρά και τα νήπια και για τα πρώτα χρόνια, ο μεσημεριανός ύπνος κάθε μέρα διασφαλίζει ότι το παιδί κοιμάται όσο χρειάζεται.

Γιατί ο ύπνος είναι ευεργετικός για το μωρό ή το μικρό παιδί:

• Είναι σημαντικός για τη γνωστική ανάπτυξη. Παίζει ζωτικό ρόλο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του, βοηθά στη βελτίωση της συγκέντρωσης, της μάθησης και της μνήμης. Ο επαρκής ύπνος μπορεί επίσης να επηρεάζει θετικά και τη συμπεριφορά. Αν λοιπόν το νήπιο κοιμάται αρκετά κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί και να παρατηρήσετε μια μείωση στα ξεσπάσματα της ηλικίας του!

• Ο υπνάκος αποτρέπει την υπερβολική κούραση του παιδιού. Η υπερβολική κούραση μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή του ενώ ο επαρκής ύπνος – συμπεριλαμβάνοντας και τον υπνάκο ενδιάμεσα – τη βελτιώνει.

• Ο σύντομος ύπνος μπορεί να βελτιώσει τον νυχτερινό ύπνο. Σας ακούγεται παράλογο; Κι όμως, ο υπνάκος κάποιες φορές διευκολύνει το παιδί σας να αποκοιμηθεί και να κοιμηθεί καλά τη νύχτα. Για παράδειγμα, ένας σύντομος ύπνος μέσα στη μέρα μπορεί να το βοηθήσει να μην είναι υπερβολικά κουρασμένο λίγο πριν κοιμηθεί για βράδυ. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να διευκολύνει τη χαλάρωση και τον ύπνο. Tip: Προγραμματίστε την ώρα και τη διάρκεια του απογευματινού ύπνου, επειδή δεν θέλετε να έχει φύγει η νύστα, όταν φτάσει η ώρα να πείτε καληνύχτα!

Τα οφέλη του ύπνου του μωρού… για εσάς

Ας μην ξεχνάμε ότι όσο το μωρό ή το μικρό παιδάκι σας παίρνει τον υπνάκο του, εσείς έχετε μια ιδανική ευκαιρία για διάλειμμα! Χαλαρώστε, αφιερώστε λίγο χρόνο σε εσάς ή κάντε κάτι που είναι δύσκολο να κάνετε όταν το παιδί είναι ξύπνιο.

Οι καλύτεροι χρόνοι για ύπνο

Κάθε παιδί είναι μοναδικό, οπότε παρακολουθήστε τον ύπνο του παιδιού σας, προσέξτε τα σημάδια κούρασης κι έτσι θα εντοπίσετε ποιες ώρες ύπνου λειτουργούν καλύτερα για εκείνο. Γενικά, η καλύτερη ώρα για έναν υπνάκο είναι συνήθως στη μέση έως πιο αργά το πρωί και νωρίς το απόγευμα.

Ποια είναι συχνά σημάδια κούρασης στο μωρό ή το νήπιο;

Στους 0-3 μήνες:

• Κλαίει εύκολα

• Κοιτάζει επίμονα στο χώρο

• Απομακρύνεται από τους άλλους

• Τρίβει τα μάτια

• Χάνει το ενδιαφέρον για παιχνίδια ή ανθρώπους

• Είναι ήσυχο και ατάραχο

• Τεντώνεται προς τα πίσω

• Κινείται απότομα

Σε ηλικία 3-12 μηνών και άνω:

• Είναι αδέξιο

• Προσκολλάται

• Κλαίει

• Απαιτεί προσοχή

• Βαριέται εύκολα τα παιχνίδια

• Φέρνει δυσκολία στο τάισμα

Ένας μεσημεριανός ύπνος διαρκεί συνήθως από 30 λεπτά έως 2,5 ώρες. Ανάλογα με την ηλικία και το στάδιο ανάπτυξής του, το παιδί σας μπορεί να χρειάζεται πιο συχνά ή λιγότερο συχνά.

Εάν είναι αρκετά μεγάλο για να κοιμάται όλη τη νύχτα, καλύτερα να μην κοιμάται πολύ αργά το απόγευμα, γιατί έτσι μπορεί να μην είναι αρκετά κουρασμένο όταν πλησιάζει η ώρα του ύπνου. Γενικά, προσπαθήστε να μετρήσετε τον τελευταίο υπνάκο του παιδιού σας, ώστε να είναι ξανά ξύπνιο νωρίς το απόγευμα.

Εάν το μωρό σας δεν είναι κουρασμένο μέχρι την ώρα του ύπνου, είναι προτιμότερο ο υπνάκος που θα πάρει να είναι νωρίτερα το απόγευμα ή τουλάχιστον ο απογευματινός να είναι πιο σύντομος. Ίσως πάλι να μην κοιμηθεί καθόλου αν το παιδί δεν το χρειάζεται πλέον.

Αντίθετα, σε ορισμένες περιπτώσεις, το να παραλείψει τον υπνάκο μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα το παιδί να έχει δυσκολία να κοιμηθεί τη νύχτα ή να ξυπνήσει τη νύχτα, επειδή ήταν πολύ κουρασμένο από την ώρα του ύπνου.

Το παιδί σας χρειάζεται έναν ή δύο υπνάκους;

Το παιδί σας έγινε 1 έτους κι εσείς αναρωτιέστε: χρειάζεται έναν ή δύο υπνάκους την ημέρα; Τυπική απάντηση δεν υπάρχει. Κάθε παιδάκι μπορεί να χρειάζεται διαφορετική ποσότητα ύπνου μέσα στη μέρα και φυσικά, η συχνότητα και ο χρόνος που χρειάζεται όταν είναι 1 έτους ή 2 ετών, εξαρτάται και από το είδος της ημέρας που έχει.

Τα πρότυπα ύπνου αλλάζουν όσο το παιδί σας μεγαλώνει και αναπτύσσεται. Έτσι, κάποια στιγμή μπορεί να σταματήσει να κοιμάται 2 φορές και να χρειάζεται μόνο μία.

Έχοντας υπόψη ότι τα πρότυπα ύπνου των παιδιών διαφέρουν, δείτε τον παρακάτω ενδεικτικό οδηγό για τον αριθμό των μεσημεριανών ύπνων στα μωρά και τα νήπια κατά τη διάρκεια της ημέρας, σε διαφορετικές ηλικίες αλλά και για τον πόσο σύντομο ύπνο χρειάζονται συνολικά:

Πότε σταματούν τα παιδιά να χρειάζονται χρόνο για ύπνο;

Τα πρότυπα ύπνου μπορεί να διαφέρουν πολύ από παιδί σε παιδί και αλλάζουν με διαφορετικούς ρυθμούς. Μεταξύ 3 και 4 ετών, πολλά παιδιά σταματούν να χρειάζονται τον σύντομο ύπνο. Μπορεί να έχει φτάσει ο καιρός να παραλείψουν έναν υπνάκο μέσα στη μέρα αν δεν κοιμούνται πλέον την ώρα του ύπνου ή δεν μπορούν να κοιμηθούν το βράδυ επειδή έχουν ακόμα αρκετή ενέργεια!

Ορισμένα παιδιά μπορεί να σταματήσουν να κοιμούνται, κάποια στιγμή νωρίτερα ή αργότερα στην ανάπτυξή τους. Αν λοιπόν το μικρό σας εξακολουθεί να κοιμάται κατά τη διάρκεια της ημέρας, δεν είναι συνήθως λόγος ανησυχίας. Αν όμως πιστεύετε ότι είναι κουρασμένο τη μέρα επειδή δεν κοιμάται αρκετά τη νύχτα, μπορείτε να δοκιμάσετε κάποια μέθοδο εκπαίδευσης ύπνου πριν τον βραδινό ύπνο ή/και να ζητήσετε συμβουλές από τον γιατρό.

Συμβουλές για τη δημιουργία ρουτίνας ύπνου

Ίσως θελήσετε να δημιουργήσετε μια ρουτίνα… υπνάκου για το παιδάκι σας, παρόμοια – αλλά όχι εντελώς ίδια – με τη ρουτίνα του βραδινού ύπνου. Μία ή δύο δραστηριότητες που κάνετε τακτικά με το μικρό σας πριν από τον σύντομο ύπνο αρκούν για να το βοηθήσουν να χαλαρώσει και να απολαύσει μία σύντομη ανάπαυση.

Το κλειδί για να το καταφέρετε είναι να δημιουργήσετε προηγουμένως μία ήρεμη ατμόσφαιρα!

Δείτε τι μπορείτε να δοκιμάσετε για να το βάλετε σε διάθεση ύπνου:

• Κάντε ένα μασάζ για μωρά

• Λικνίστε το απαλά (για παράδειγμα, σε κουνιστή πολυθρόνα ή στην κούνια)

• Διαβάστε μαζί μια ιστορία

• Τραγουδήστε ένα νανούρισμα

• Κάντε ένα ήσυχο παιχνίδι

Μία συνεπής ρουτίνα για τον σύντομο ύπνο είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του μωρού και το βοηθά να αποκτήσει υγιείς συνήθειες ύπνου. Έτσι, ακόμα κι αν κάποιος άλλος φροντίζει το μικρό σας, όπως ένας παππούς, μια γιαγιά ή μια νταντά, φροντίστε να ακολουθεί την ρουτίνα του ύπνου.

Δημιουργία ενός ιδανικού περιβάλλοντος για τον υπνάκο

Το καλύτερο μέρος για ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι το ίδιο μέρος που κοιμάται το μωρό σας το βράδυ: στην κούνια, στην καλαθούνα ή στο κρεβάτι του (όταν είναι μεγαλύτερο σε ηλικία).

Ωστόσο, είναι προτιμότερο να κάνετε μια ελαφρώς διαφορετική ρύθμιση για τον σύντομο ύπνο, ώστε το μωρό σας να γνωρίζει ότι είναι ακόμα μέρα και όχι η «σωστή», βραδινή ώρα ύπνου.

Ιδού μερικές συμβουλές για τις ιδανικές συνθήκες προετοιμασίας:

1. Τραβήξτε τις κουρτίνες. Χαμηλώστε και τα φώτα, τραβήξτε τα ρολά και έτσι θα το βοηθήσετε να κοιμηθεί πιο εύκολα, χωρίς να ενοχλείται από το φως του ήλιου/της μέρας.

2. Κρατήστε το δωμάτιο (όχι απαραίτητα όλο το σπίτι) ήσυχο. Το μωρό σας μπορεί να κοιμάται καλύτερα σε μια ήσυχη κρεβατοκάμαρα, αλλά αν δεν ξυπνά εύκολα με τον παραμικρό ήχο, δεν είναι απαραίτητο όλοι στο σπίτι να περπατούν στις μύτες των ποδιών! Εξάλλου, λίγος θόρυβος από δραστηριότητες γύρω από το σπίτι κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην μεσημεριανή και τη νυχτερινή ρουτίνα του παιδιού.

3. Βεβαιωθείτε ότι το μωρό σας είναι άνετο. Ελέγξτε ότι το δωμάτιο έχει την κατάλληλη θερμοκρασία για ύπνο και βεβαιωθείτε ότι το μωρό σας δεν φοράει παραπάνω ή λιγότερα ρούχα από όσο πρέπει.

4. Ακολουθήστε τις οδηγίες για ασφαλή ύπνο. Τουλάχιστον μέχρι το μωρό σας να γίνει 12 μηνών, φροντίστε να το ξαπλώνετε ανάσκελα στην κούνια. Βεβαιωθείτε ότι η κούνια δεν έχει χαλαρά κλινοσκεπάσματα, κουβέρτες, μαξιλάρια, πάντες προστασίας και παιχνίδια, ώστε να μειώσετε τον κίνδυνο του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου και να αποτρέψετε την ασφυξία. Αποφύγετε να κοιμηθείτε με το μωρό σας σε μια καρέκλα ή στον καναπέ.