Στομαχόπονος σε παιδιά: Πόνοι στην κοιλίτσα των νηπίων​

Αν και οι πόνοι στην κοιλιά είναι κάτι για το οποίο παραπονιούνται γενικά τα παιδιά – αφορά το 5-10% όλων των επισκέψεων σε γιατρό ή μονάδα έκτακτης ανάγκης – σπάνια αποτελούν λόγο σοβαρής ανησυχίας. Τις περισσότερες φορές, οι πόνοι στην κοιλιά προκαλούνται από ιογενή λοίμωξη και εξαφανίζονται σε λίγες μέρες. Ωστόσο, αν το παιδί σας παραπονιέται καθημερινά για πόνο στο στομάχι, μπορεί να είναι σημάδι για κάτι πιο σοβαρό. Ελέγξτε τις παρακάτω κοινές αιτίες στομαχόπονου στα παιδιά για να μάθετε πότε πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό του μικρού σας.​

Δείτε τα σημάδια​

Περιστασιακά, κάθε παιδί βιώνει κάποιον πόνο στην κοιλιά και είναι απόλυτα φυσιολογικό για ένα νήπιο. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα σημάδια για τα οποία θα πρέπει να απευθυνθείτε στον γιατρό του παιδιού ώστε να βοηθήσει να δοθούν λύσεις. Παραδόξως, η σοβαρότητα του πόνου δεν είναι απαραίτητα το πιο σημαντικό ζήτημα. Τα παγιδευμένα αέρια στο έντερο μπορεί να προκαλέσουν μια ξαφνική, απαρηγόρητη «κραυγή» του παιδιού που διπλώνεται στο πάτωμα αλλά δεν έχει πυρετό, δεν κάνει εμετό και αναρρώνει χαλαρώνοντας με ένα ζεστό μπάνιο. Δείτε κάποια ανησυχητικά σημάδια που μπορεί να οφείλονται σε πιο σοβαρά προβλήματα:

• Ένα μοτίβο αυξανόμενου πόνου για αρκετές ώρες που κάνει το παιδί απρόθυμο να σταθεί όρθιο, να σας αφήσει να αγγίξετε την κοιλιά του ή να κινηθεί

• Κοιλιακός πόνος που σχετίζεται με υψηλό πυρετό

• Εμετός, ειδικά με καφέ, πράσινο, κίτρινο χρώμα ή αίμα

• Πρησμένη κοιλιά: η σφιγμένη, φουσκωμένη κοιλιά , που προεξέχει σε σχέση με το κανονικό

• Πόνος με την ούρηση

• Αίμα ή πύον στα ούρα ή σκούρα καφέ ούρα

• Αίμα, σκούρα κόπρανα που μοιάζουν με ζελέ σταφίδας ή πύον στα κόπρανα

Εάν το παιδί σας έχει οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα, θα πρέπει να ενημερώσετε άμεσα τον γιατρό του.​

​Προσπαθήστε επίσης να προσδιορίσετε εάν ο πόνος είναι γενικευμένος, εντοπισμένος ή σαν κράμπα. Ο γενικευμένος πόνος είναι κοινός σε περιπτώσεις δυσπεψίας, αερίων, δυσκοιλιότητας ή ιού του στομάχου. Ο τοπικός πόνος μπορεί να εμφανιστεί εάν υπάρχουν προβλήματα με την σκωληκοειδή απόφυση, τη χοληδόχο κύστη, τις ωοθήκες και τους όρχεις του παιδιού σας ή υποδεικνύουν κήλη ή έλκος στομάχου. Από την άλλη, ο πόνος που μοιάζει με κράμπα προκαλείται συνήθως από αέρια και συνήθως ακολουθείται από διάρροια.​

Επίσης, αν το παιδί σας νιώθει πόνο στο στομάχι μπορεί να φανεί με κάποια ταραχή, απώλεια όρεξης και με το να τραβάει τα ποδαράκια προς την κοιλιά του.

Πιθανές αιτίες πόνου στην κοιλιά για τα παιδιά​

​Όπως αναφέραμε προηγουμένως, ο πόνος στην κοιλιά είναι απολύτως φυσιολογικός στα παιδιά και συνήθως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Για να νιώσετε πιο άνετα, διαβάστε παρακάτω τις πιο κοινές αιτίες πόνου στην κοιλιά για τα νήπια, μαζί με συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να γνωρίζετε πότε κάτι μπορεί να είναι σοβαρό και απαιτεί ιατρική φροντίδα.

Δυσκοιλιότητα

Η δυσκοιλιότητα είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τον πόνο της κοιλιάς στα παιδιά. Όταν παρουσιάζουν δυσκοιλιότητα, τα νήπια μπορεί να έχουν σπάνιες κενώσεις ή σκληρά, ξηρά κόπρανα. Εάν αυτό συμβαίνει σε τακτική βάση ή κατά την εκπαίδευση για το γιογιό, μπορεί να υποδεικνύει ότι η διατροφή του παιδιού σας χρειάζεται προσαρμογή.​

Είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας λαμβάνει αρκετές φυτικές ίνες μέσα από τη διατροφή του και ότι πίνει αρκετά υγρά ώστε να διατηρεί την κατάσταση σε… κίνηση! Φροντίστε να του δίνετε πολλά φρούτα και λαχανικά μαζί με τροφές ολικής άλεσης και πολλά υγρά.​

Εάν το παιδί σας ξεκινήσει πολύ νωρίς την εκπαίδευση τουαλέτας ή αισθάνεται ότι πιέζεται κατά τη διαδικασία, μπορεί να αντιδράσει και να συγκρατήσει τις κενώσεις του. Μπορεί επίσης να αρχίσει να αισθάνεται νευρικό όσον αφορά την τουαλέτα, ειδικά στις δημόσιες τουαλέτες, και να μην πηγαίνει.​

​Με τον καιρό και με τη δική σας ενθάρρυνση, το μικρό σας θα αρχίσει να απολαμβάνει μια ποικιλία από τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες και θα πάρει το κολάι με την τουαλέτα!​

Η δυσκοιλιότητα μπορεί επίσης να οφείλεται σε άλλους παράγοντες:​

• Αλλαγές στη ρουτίνα που προκαλούν άγχος (ταξίδι, μετακόμιση, έναρξη σε νέο παιδικό σταθμό ή νηπιαγωγείο κ.λπ.)​

• Φάρμακα

• Αλλεργίες στο γάλα ή τροφικές ευαισθησίες

• Υποκείμενες παθήσεις όπως μεταβολικές διαταραχές (σπάνιες)​

Αν το νήπιό σας έχει δυσκοιλιότητα για περισσότερες από δύο εβδομάδες ή εάν παραπονιέται για πόνο σε καθημερινή βάση, έχει αίμα στα κόπρανά του, έχει πυρετό ή/και απώλεια όρεξης, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό του για να βρείτε την αιτία.

Τροφικές αλλεργίες και δυσανεξίες

Όπως οι ενήλικες, έτσι και τα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν κοιλιακές διαταραχές από τροφικές αλλεργίες, δυσανεξίες και ευαισθησίες. Οι τροφές που είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση στα παιδιά είναι:

• Αγελαδινό γάλα​

• Αυγά

• Τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη, όπως το σιτάρι, το κριθάρι και η σίκαλη

• Ξηροί καρποί και φιστίκια

• Σπόροι

• Σόγια

• Οστρακοειδή

• Ψάρι

​Εάν το μικρό σας εμφανίσει αλλεργίες, δυσανεξίες ή ευαισθησίες σε ορισμένα τρόφιμα, μπορεί να παρουσιάσει πόνο στην κοιλιά, όπως αέρια, φούσκωμα, δυσπεψία και διάρροια.

Καλό είναι να γνωρίζετε ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ τροφικής δυσανεξίας ή ευαισθησίας και τροφικής αλλεργίας. Το πρώτο δεν θα προκαλέσει μια ανοσολογική απόκριση, αλλά μπορεί να «αναστατώσει» την κοιλίτσα του μικρού σας. Από την άλλη πλευρά, οι αλλεργικές αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν άλλα συμπτώματα που συνοδεύουν τον πόνο στην κοιλιά. Αυτά περιλαμβάνουν φτέρνισμα, καταρροή ή βουλωμένη μύτη, κόκκινα, υγρά μάτια με φαγούρα, αναπνοή με συριγμό και βήχα, κόκκινο, κνησμώδες εξάνθημα και επιδεινωμένα συμπτώματα εκζέματος ή άσθματος.​

Μιλήστε με τον γιατρό του παιδιού σας αν έχετε οποιαδήποτε ανησυχία σχετικά με τις τροφικές αλλεργίες ή εάν το νήπιό σας εξακολουθεί να αισθάνεται πόνο στην κοιλιά αφού καταναλώσει συγκεκριμένες τροφές. Αν παρουσιάζει σοβαρά συμπτώματα τροφικής αλλεργίας, όπως πρήξιμο, δυσκολία στην αναπνοή ή απώλεια συνείδησης, καλέστε το 166 ή πηγαίνετε αμέσως στα Επείγοντα.

Γρίπη του στομάχου ή τροφική δηλητηρίαση​

Ένας λόγος που το παιδί σας μπορεί να έχει «αναστατωμένη» κοιλιά είναι η «γρίπη του στομάχου», δηλαδή η ιογενής γαστρεντερίτιδα. Η στομαχική γρίπη συνήθως προκαλεί διάρροια και μπορεί να οδηγήσει σε εμετό. Τα συμπτώματα της τροφικής δηλητηρίασης είναι συνήθως τα ίδια. Ευτυχώς, συνήθως σταματούν μετά από 48 ώρες και το μικρό σας επανέρχεται σε καλή κατάσταση το συντομότερο δυνατό.​

Ο εμετός μπορεί να διαρκέσει 24 ώρες ή περισσότερο αν το παιδί σας έχει στομαχική γρίπη, αλλά θα πρέπει να περνάει εντός 12 ωρών αν έχει τροφική δηλητηρίαση. Επικοινωνήστε με τον γιατρό του αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν ή αν έχει κόπρανα με αίμα, έντονους καρδιακούς παλμούς ή διάρροια που συνοδεύεται από υψηλό πυρετό. Βεβαιωθείτε ότι λαμβάνει αρκετά υγρά, καθώς αυτά τα συμπτώματα μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση.​

Αμυγδαλίτιδα ή αδενικός πυρετός​

Κι όμως, κάποιες φορές η αμυγδαλίτιδα μπορεί να εμφανιστεί με πυρετό και πόνο στην κοιλιά και όχι με πόνο στο λαιμό! Μπορεί κάποιες φορές να νομίζουμε ότι ένα παιδί έχει σκωληκοειδίτιδα ενώ στην πραγματικότητα έχει αμυγδαλίτιδα.​

Στην περίπτωση του αδενικού πυρετού, το παιδί πιθανότατα θα εμφανίσει παρόμοια συμπτώματα με την αμυγδαλίτιδα, μαζί με μια «αναστάτωση» στην κοιλιά. Ο πόνος από τον αδενικό πυρετό είναι συνήθως εντοπισμένος, επομένως ρωτήστε το νήπιό σας πού πονάει. Αν δείχνει προς την αριστερή πλευρά της κοιλιάς του, αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα διογκωμένου ήπατος ή σπλήνας, που προκαλείται από αδενικό πυρετό.​

Ενώ ο αδενικός πυρετός μπορεί να είναι πολύ δυσάρεστος για το μικρό σας, τα περισσότερα από τα συμπτώματα θα πρέπει να περάσουν μέσα σε 2 εβδομάδες. Το «κλειδί» είναι η πολλή ξεκούραση και τα υγρά. Αν για κάποιο λόγο υποψιάζεστε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει αδενικό πυρετό, επικοινωνήστε με τον γιατρό του καθώς μπορεί να συστήσει περιορισμό στις δραστηριότητες και το παιχνίδι μέχρι να υποχωρήσει ο πόνος στην κοιλιά.

Στρες και ανησυχία

Μερικές φορές, οι κοιλιακοί πόνοι μπορεί να προκληθούν από το στρες και κάποια ανησυχία, κάτι που συμβαίνει τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Αν το παιδί σας αντιμετωπίζει πόνο στην κοιλιά χωρίς να παρουσιάζει άλλα συμπτώματα όπως κράμπες, διάρροια, εμετό ή άλλα σημάδια μόλυνσης, ίσως αξίζει να ψάξετε λίγο περισσότερο σχετικά με το τι συμβαίνει στη ζωή του. Το μικρό σας μπορεί να βιώσει άγχος όταν:​

• Ένα μέλος της οικογένειας είναι άρρωστο

• Οι γονείς και κηδεμόνες τσακώνονται

• Δυσκολεύεται στο νηπιαγωγείο ή στο σχολείο

• Νιώθει στρες ή ανησυχία για κάτι​

Πολλές φορές είναι χρήσιμο να καθίσετε και να μιλήσετε στο παιδί σας, ρωτώντας το τι σκέφτεται. Χρησιμοποιήστε ως «βοήθεια» ένα παιχνίδι του ή παίξτε κάτι μαζί του καθώς η διαδικασία μπορεί να το βοηθήσει να αναδείξει τα συναισθήματά του. Ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να μειώσετε και να διαχειριστείτε το άγχος: διατροφικές αλλαγές, περισσότερος ύπνος, περισσότερος χρόνος για παιχνίδι και σωματική δραστηριότητα και φυσικά το να κάνετε πιο διασκεδαστικά πράγματα ως οικογένεια.

Σκωληκοειδίτιδα

Ευτυχώς, η σκωληκοειδίτιδα είναι ένα πολύ σπάνιο φαινόμενο σε παιδιά κάτω των 3 ετών και σπάνια εμφανίζεται σε παιδιά κάτω των 5 ετών. Ωστόσο, καλό είναι να γνωρίζετε τα συμπτώματα. Αν το παιδί σας έχει ήπιο πυρετό και πόνο στην κοιλιά, αυτά μπορεί να είναι τα πρώτα σημάδια σκωληκοειδίτιδας. Μπορεί στην αρχή να φαίνεται σαν ένας μικρός πόνος στην κοιλιά, αλλά σταδιακά η σκωληκοειδίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση του πόνου στην κάτω δεξιά πλευρά του σώματος.​

Αν το παιδί αισθάνεται πόνο στην κοιλιά που επιδεινώνεται ολοένα και περισσότερο, επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό ή με ένα κέντρο υγείας στην περιοχή σας. Αν ο πόνος υποχωρήσει και στη συνέχεια επιδεινωθεί, αυτό μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι η σκωληκοειδής απόφυση του μικρού σας έχει σκάσει, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις. Καλέστε αμέσως το 166 σε αυτήν την περίπτωση για να πάρετε ένα ασθενοφόρο.

Πορφύρα Henoch-Schönlein (Henoch-Schönlein Purpura)

Ο κοιλιακός πόνος που συνοδεύεται από εξάνθημα στους γλουτούς και/ή στα πόδια που μοιάζει με μελανιά, μπορεί να προκληθεί από μια πάθηση που ονομάζεται Πορφύρα Henoch-Schönlein. Μπορεί να μην το έχετε ακούσει ποτέ κι όμως είναι ένα συχνό φαινόμενο. Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τι προκαλεί αυτή την κατάσταση, αλλά φαίνεται να σχετίζεται με βακτηριακή ή ιογενή λοίμωξη. Η φλεγμονή των μικρών αιμοφόρων αγγείων μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία στο δέρμα καθώς και στο έντερο και τα νεφρά. Αν και δεν είναι απειλητική για τη ζωή, ο γιατρός σας θα θέλει να παρακολουθεί το παιδί σας προσεκτικά κατά τη διάρκεια μερικών ημερών.

​Θεραπείες στο σπίτι για τον πόνο στην κοιλιά

Γενικά, ο γιατρός είναι πάντα ο πλέον κατάλληλος για να σας δώσει συμβουλές σχετικά με τον πόνο στην κοιλιά. Αν δεν απαιτείται επίσκεψη και πρόκειται για λιγότερο σοβαρά συμπτώματα, μπορεί να σας προτείνει κάποιες στρατηγικές και θεραπείες, από την άνεση του σπιτιού σας.

Πότε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό του παιδιού σας​

Έχουμε ήδη αναφέρει ορισμένες περιπτώσεις κατά τις οποίες πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό του παιδιού σας ή να καλέσετε το 166. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί άλλοι λόγοι για τους οποίους τα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν πόνο στην κοιλιά και υπάρχουν διάφορα σημάδια και συμπτώματα, μερικά από τα οποία απαιτούν πιο επείγουσα δράση από άλλα.​

Καλέστε το 166 ή πηγαίνετε στα Επείγοντα αν το παιδί σας έχει πόνο στην κοιλιά και:​

• Κάνει εμετό με αίμα ή ο εμετός του μοιάζει με αλεσμένο καφέ

• Τα κόπρανα είναι αιματηρά ή μαύρα και κολλώδη και εξαιρετικά δύσοσμα

• Δεν μπορεί να ουρήσει

• Δεν μπορεί να κάνει κακάκια ή να βγάλει αέρια

• Δυσκολεύεται να αναπνεύσει

• Έχει πόνο στο στήθος

• Έχει κατάπτωση

Άλλα σημάδια μπορεί να απαιτούν την επίσκεψη στον γιατρό όπως και τη συνεχή παρακολούθηση από εκείνον, όπως:​

• Ο πόνος χειροτερεύει πολύ γρήγορα

• Ο πόνος ή το φούσκωμα δεν υποχωρούν ή επανέρχονται​

• Έχει πόνο στο στομάχι και προβλήματα με την κατάποση τροφής

• Χάνει βάρος

• Ξαφνικά ουρεί πιο συχνά ή λιγότερο συχνά

• Η ούρηση γίνεται ξαφνικά επώδυνη

• Η διάρροια δεν υποχωρεί μετά από λίγες μέρες

Όσα αξίζει να θυμάστε

Τα περισσότερα παιδιά βιώνουν περιστασιακά πόνους στην κοιλιά και συνήθως δεν είναι τίποτα ανησυχητικό. Η πιο κοινή αιτία για τον πόνο στην κοιλιά είναι η δυσκοιλιότητα. Στην πραγματικότητα, είναι ένας τυπικός λόγος για τον κοιλιακό πόνο σε παιδιά όλων των ηλικιών και σπάνια προκαλεί ανησυχία. Μπορείτε να βοηθήσετε στην ανακούφιση της δυσκοιλιότητας δίνοντας στο μικρό σας πολλά υγρά, κρατώντας το σε… κίνηση και φροντίζοντας η διατροφή του να είναι πλούσια σε φυτικές ίνες.​

Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι λόγοι για τους οποίους η κοιλιά του μικρού σας μπορεί να είναι λίγο αναστατωμένη. Ίσως ευθύνεται η γρίπη του στομάχου, το στρες ή ακόμα και η αμυγδαλίτιδα. Συμβουλευτείτε τον γιατρό του παιδιού σας αν ο κοιλιακός πόνος επιμένει ή επιδεινώνεται ή αν το παιδί παρουσιάζει κάποιο από τα πιο σοβαρά συμπτώματα που αναφέρουμε παραπάνω.​

Οι κοιλιακοί πόνοι και οι πόνοι στο στομάχι μπορεί να ταλαιπωρούν, αλλά με πολλή ξεκούραση και υγρά, σύντομα θα περάσουν. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το τι μπορείτε να περιμένετε καθώς το παιδί σας μεγαλώνει και αναπτύσσεται, ρίξτε μια ματιά στα άρθρα σχετικά με την ανάπτυξη των νηπίων.

_{​Πώς γράψαμε αυτό το άρθρο​}

_{Οι πληροφορίες σε αυτό το άρθρο βασίζονται στις συμβουλές ειδικών που βρίσκονται σε αξιόπιστες ιατρικές και κυβερνητικές πηγές, όπως η Εθνική Υπηρεσία Υγείας (NHS). Το περιεχόμενο αυτής της σελίδας δεν πρέπει να αντικαθιστά επαγγελματικές ιατρικές συμβουλές. Πάντα να συμβουλεύεστε επαγγελματίες γιατρούς για πλήρη διάγνωση και θεραπεία.}